Ongeveer 5 minuten leestijd
Je wilsverklaringen invullen is één ding, maar ze delen met de mensen die dichtbij je staan, is een heel andere uitdaging. Toch is dat gesprek minstens even belangrijk. Want wat heb je aan duidelijke keuzes op papier als je naasten of je huisarts niet weten dat ze bestaan? Of nog erger, als zij niet begrijpen wat die keuzes voor jou écht betekenen?
In deze blog deel ik mijn ervaringen met het bespreken van mijn wilsverklaringen met mijn man, kinderen, vertrouwenspersoon, getuige en huisarts. Ik hoop dat het je inspireert om dit proces aan te gaan en je eigen gesprekken te voeren.
Voor mij was het bespreken van mijn wilsverklaringen met mijn man, kinderen, vertrouwenspersoon, getuige en huisarts een proces vol emoties, maar ook vol verlichting. Het gaf me de kans om niet alleen mijn keuzes te verduidelijken, maar ook om hen een stuk rust te geven. Ik merkte dat het gesprek verder ging dan woorden en formulieren: het ging over verbinding, vertrouwen en het creëren van een gezamenlijke taal rond afscheid nemen.
Het gesprek met mijn echtgenoot
Mijn man en ik hebben heel verschillende visies als het gaat over de dood en alles wat daaraan vooraf gaat. Waar ik het belangrijk vind om mijn keuzes duidelijk op papier te hebben staan om het mijn naasten zo gemakkelijk mogelijk te maken, heeft hij eerder de instelling van: “Ik weet het dan toch niet meer, of ik ben er dan toch niet meer.” Dat maakte het gesprek voor ons allebei uitdagend.
Hij gaf aan gehoopt te hebben dat de negatieve wilsverklaring meer zwart-wit zou zijn, zonder ruimte voor interpretatie. Het feit dat er nu nog nuances en openingen waren, gaf hem niet de rust die hij vooraf had verwacht.
Hoewel het gesprek niet gemakkelijk was, was het wel heel waardevol. Het bood ons de kans om elkaars standpunten beter te begrijpen.
Het gesprek met mijn kinderen (11 en 14 jaar)
Deze gesprekken vond ik zelf het aller moeilijkst om te voeren. Mijn negatieve wilsverklaring laten lezen aan zo’n jonge kinderen die eigenlijk nog volledig afhankelijk zijn van mij, was zeer confronterend. Toch wilde ik open zijn en hen betrekken, omdat ik geloof dat praten over de dood taboes doorbreekt en ruimte schept voor begrip.
Mijn zoon van 11 reageerde emotioneel. Hij vond het moeilijk om te lezen dat ik over zulke onderwerpen nadenk, maar zijn vragen over bijvoorbeeld “palliatieve sedatie” leidden tot een mooi gesprek over leven en dood. Mijn dochter van 14 leek alles te begrijpen, al vond ze het ook zwaar. Ik voerde de gesprekken apart en legde uit dat mijn keuzes bedoeld zijn om hen rust te geven, mochten ze ooit voor moeilijke situaties komen te staan. Ze weten nu waar mijn papieren liggen en dat ze altijd vragen mogen stellen.
Het gesprek met mijn vertrouwenspersoon en getuige
In mijn geval zijn mijn vertrouwenspersonen voor mijn negatieve wilsverklaring en mijn getuigen voor mijn wilsverklaring euthanasie dezelfde personen. (Opmerking: bij de wilsverklaring euthanasie spreken we van getuigen. Eén van die getuigen moet iemand zijn die geen financieel voordeel haalt uit jouw overlijden.)
Dit gesprek verliep vlot, waarschijnlijk omdat zij haar wilsverklaring eerder al had ingevuld. Het lezen van mijn negatieve wilsverklaring inspireerde haar om haar eigen keuzes te herzien en specifieker te maken. Dat gaf me het gevoel dat mijn proces niet alleen mezelf, maar ook anderen helpt nadenken over hun wensen 🙏💪.
Het gesprek met mijn huisarts
Mijn huisarts was de laatste persoon waarmee ik mijn wilsverklaringen besprak. Tijdens een eerdere afspraak had ik haar gevraagd mijn negatieve wilsverklaring te controleren. Haar feedback hielp me om mijn wensen nog duidelijker te formuleren. Nu heeft zij kopieën van al mijn wilsverklaringen in mijn medisch dossier en ik weet dat ik op haar steun kan rekenen als dat ooit nodig is.
Ze vroeg hoe de gesprekken thuis waren verlopen en gaf aan dat ze de emoties ook wel voelde tijdens het lezen van mijn negatieve wilsverklaring. Ze vond het waardevol dat ze die emoties voelde, want daardoor kon ze zich volledig inleven in mijn keuzes. Dat gaf me een extra gevoel van vertrouwen: ze begrijpt wat ik belangrijk vind, niet alleen rationeel, maar ook op gevoelsniveau.
Waarom deze gesprekken zo belangrijk zijn
Het bespreken van je wilsverklaringen is meer dan een formaliteit; het is een daad van zorg. Het helpt om misverstanden te voorkomen, geeft rust aan je naasten en zorgt ervoor dat jouw stem gehoord blijft, zelfs als je dat zelf niet meer kunt.
Mijn tips om het gesprek aan te gaan:
- Bereid je voor. Kies een moment waarop iedereen ontspannen is en je voldoende tijd hebt om alles rustig uit te leggen.
- Wees open. Deel niet alleen je keuzes, maar ook waarom ze belangrijk voor je zijn.
- Luister. Geef je naasten de ruimte om hun gevoelens en zorgen te delen.
- Blijf geduldig. Het kan tijd kosten om deze onderwerpen te verwerken.
Heb jij je wilsverklaringen al besproken? Neem de tijd om dit te doen en zie het als een geschenk aan jezelf en je dierbaren. Het vraagt moed, maar het brengt zoveel rust en duidelijkheid. 💛
Kan ik je met iets helpen? Laat het me dan zeker weten! Je bent altijd welkom …
Liefdevolle knuffel, Els
Nuttige links:
LEIF, voorafgaande zorgplanning